نکته ای که هنگام نورد گرم بایستی به آن توجه داشت این است که دما بایستی به طور یکنواخت در تمامی سطوح فولاد پخش شود تا تغییر ضخامت در آن به صورت يکنواخت انجام شود. در صورتی که دما در تمامی نقاط به طور یکنواخت پخش نشود، بخش های گرما دیده نسبت به بخش های دیگر زودتر نورد می شود و ورق یکنواختی خود را از دست می دهد. به طور معمول نورد گرم با رسیدن دما به 50 تا 100 درجه سانتی گراد متوقف می شود. توجه به داشتن ظاهری یکدست و هموار و عاری از هرگونه رنگ پریدگی، خوردگی، تاب، ترک و یا رنگ نامتعارف در انتخاب ورق سیاه ضروری است. بدون تردید مشخصات فنی نظیر اندازه و ابعاد، یکی از پارامترهای کلیدی در راهنمای خرید ورق آهن سیاه است. ورق سیاه غالباً به شکل رول ورق (کویل) و پلیت فابریک (شیت) به بازار عرضه می شود. عرض استاندارد ورق رول معمولاً 1000، 1250، 15000 و 2000 میلی متر است. ضخامت آن ها نیز بازه 1.5 تا 40 میلیمتر را در بر می گیرد. از حیث طول نیز ورق سیاه رول شده، محدودیت خاصی ندارد.
ابعاد و اندازه ورق سیاه فابریک یا همان شیت، کمی محدودتر از رول است. چرا که در سایز مشخصی تهیه و عرضه می شود. ضخامت آن ها معمولاً از 3 میلیمتر شروع و تا نزدیک 100 میلیمتر ادامه دارد. ابعاد آن نیز غالباً 1 در 2 متر، 2.5 در 1.25، 1 در 6 متر، 1.5 در 6 متر، 2 در 6 متر و 2 در 12 متر می باشد.

فرآیند تولید ورق گرم:

روش کلی تولید ورق گرم

۱. کوره های پیش گرم: شمش‌های فولادی به شکل اسلب یا تختال وارد کوره های پیش گرم می‌شوند و با افزایش دما تا ۱۱۰۰ درجه‌ی سانتی‌گراد، پیش گرم شده و بسیار منعطف و شکل‌پذیر می‌شوند.

۲. پوسته شکن: بعد از عملیات پیش گرم و زمانی که شمش فولادی به دمای مورد نظر رسید، وارد ایستگاه پوسته شکن میشود و پوسته اکسیدی ایجاد شده بر روی تختال با فشار بالای آب، جدا می شود.

۳. نورد خشن کار: کاهش عرض تختال بر عهده نورد عمودی است. در فرمت های جدید خطوط نورد، کاهش عرض توسط بخشی به نام پرس سایزینگ انجام می شود. بعد از اینکه عرض تختال کاهش پیدا کرد، وارد ایستگاه های خشن کار نورد شده و توسط دو یا چهار غلتک، به ضخامت ۲۰ تا ۶۰ میلی متر می رسد. عملیات های کاهش عرض که در خط خشن کار روی ورق اجرا می شوند، در این فرایند باعث کاهش در ضخامت و کشیدگی و یا افزایش طول می گردد. این عملیات در نورد قطعه هایی با سطوح مقطع مستطیلی، شمش، تختال، صفحه و ورق بکار می رود.

۴. میز انتقال تختال: همزمان تختال با غلتک های عمودی نصب شده و با حرکت رفت و برگشتی و دقت به این موضوع که با عرض نهایی هماهنگی لازم حفظ شود، از این مسیر عبور میکند.

۵. دستگاه برش و پوسته شکن ثانویه: تختال وارد ایستگاه برش شده و بخش های ابتدایی و انتهایی آن در این بخش جدا می شوند. سپس بوسیله ایستگاه آب پرفشار پوسته شکن ثانویه، اکسیدهای ایجاد شده در طی مراحل قبل از شمش فولادی جدا می شود.

۶. نورد پایانی: در خط نورد پایانی که دارای ۴ تا ۷ ایستگاه نورد افقی چهار غلتکه می باشد، ضخامت تختال ۱.۵ تا ۲.۵ میلی متر كاهش پيدا مي كند.

۷. خنک کن های آبی: سیستم های خنک کننده لایه ای در حد دمای ۵۰۰ تا ۷۸۰ درجه سانتی گراد شمش فولادی را خنک میکنند.

۸. دستگاه های بسته بندی: در مرحله نهایی، ورق های تولیدی رول شده و از خط تولید خارج میشوند.

عرض ورق فولادی یا همان تختال در نورد گرم بسیار مهم است و در کل فرآیند همیشه کنترل شده و بنابراین خروجی آن یک مقدار مشخص و تلورانس گیری شده است.

مهم ترين كاربردهاي ورق گرم

ورق گرم فولادی به دلیل نوع فرآیند تولید آن، پس از خنک‌سازی دارای اعوجاج جزئی می‌شود که این امر منجر به کاهش کنترل تولیدکننده بر روی شکل و ابعاد نهایی ورق می‌شود. درنتیجه، ورق گرم تلورانس ابعادی ضعیفی دارد و اغلب در کاربردهایی که نیاز به تلورانس و دقت زیادی ندارند مورداستفاده قرار می‌گیرد. ورق سیاه با توجه به ابعاد و سایزهای گوناگون در قسمت‌های متفاوتی از صنعت اما به دو شکل اساسی مورد استفاده قرار می‌گیرند:

روش مستقیم: برای ساخت مخازن یا ساخت بدنه‌ی ماشین‌آلات، اتومبیل‌ها و کشتی‌ها

روش غیرمستقیم: برای ساخت سایر مقاطع فولادی، مانند انواع پروفیل ساختمانی و صنعتی

مهم‌ترین کاربردهای ورق گرم عبارت‌اند از:

1. صنعت ساختمان‌سازی و برج‌سازی، به صورت مستقیم و غیر مستقیم
2. صنايع خودروسازي به منظور استحکام قسمت‌های خاصی از خودرو، مانند محافظ شاسی
3. دیگ بخار و مخازن تحت فشار
4. صنایع کشتی سازی و ساخت انواع زيردريايي
5. نفت و پتروشیمی
6. صنایع حمل و نقل ریلی

انواع ورق گرم:

1. ورق آهن سیاه بر پایه فولاد و با ترکیبی از برخی عناصر ساخته و عرضه می شود. میزان درصد هر یک از این مواد، خواص مکانیکی ورق مانند مقاومت و انعطاف پذیری را دستخوش تغییر می کند. به عنوان مثال منگنز یکی از عناصر تشکیل دهنده ورق سیاه است. افزایش آن، استحکام و پایداری در برابر فشار را افزایش می دهد. از طرفی در انعطاف پذیری ورق اثر کاهشی دارد.

2. ورق اسید شویی: ورق‌های سیاه که با استفاده از فرایند نورد گرم تولید می‌شوند، باید فراز و نشیب های متفاوتی را پشت سر بگذارند تا در نهایت، به یک محصول نهایی تبدیل بشوند؛ بخشی از این پروسه، گرمادهی بیش از 900 درجه سانتی‌گراد است، بخش دیگر آن عبور از غلتک‌های گوناگون و قسمت‌های بعدی هم مربوط به خنک‌سازی و سایر مراحل این عملیات هستند.

همچنین در جدول زیر انواع رایج گرید ورق‌های فولادی فوق الذکر بر اساس استانداردهای مختلف آورده شده است.

انواع ورق گرم با استاندارد ST37 و ST52:

در جدول زیر انواع رایج گرید ورق‌های فولادی فوق الذکر بر اساس استانداردهای مختلف آورده شده است.